نکات مهمی که باید در جلسه دفاع از پایان نامه رعایت کنیم

نکات مهمی که باید در جلسه دفاع از پایان نامه رعایت کنیم

هر پایان نامه یا رساله پژوهشی، مشتمل بر مجموعه اي از ادعاها یا دعاوي است که پژوهشگر مطرح کرده است؛ مطلوب است که این دعاوي، همراه با نوآوري باشد و پژوهش گر موظف است که در برابر هیأت داوران از دعاوي و نوآوري هاي خود دفاع نماید. البته پژوهش گران کارشناسی ارشد، معمولاً به بازآزمایی یا توسعه نظریه هاي موجود همت می گمارند، باید از اعتبار و صحت مسیر طی شده براي پژوهش خود دفاع کنند و پژوهشگران دکترا که معمـولاً باید حداقل یک گزاره جدید به مجموعه دانش بشري بیفزایند، باید علاوه بر صحت مسیر طی شده، از اعتبار فرضیه یا نظریه یا روش پژوهش ابداعی یا گزاره علمی مورد نظـر، اعتبـار و درسـتی روش انجام پژوهش، نحوه تعریف و تصدیق گزاره هاي برآمده از پژوهش و وجاهت علمی رویکـرد اتخـاذ شده براي تفسیر آن ها، دفاع نمایند

این نکته نیز جاي تأمل دارد که حتی اگر پژوهشگر بتواند گزارش پژوهشی خود را به بهترین شـکل ممکن تدوین نماید، ولی نتواند جلسه دفاعیه را به درستی اداره کند، دستاوردهاي علمـی وي کمتـر مورد توجه قرار خواهند گرفت و حتی ممکن است نتواند یافته هاي خود را به درستی معرفی نمایـد و از آن ها دفاع کند. پژوهشگر باید هنگام سخنرانی آرام باشد و آداب سخنرانی را رعایت کند؛ به همـه مخاطبـان توجـه کند و به ویژه از طولانی شدن بدون دلیل سخنرانی و پرداختن به مباحث تکراري بپرهیزد؛ همچنـین هنگام تنظیم نکات برجسته (پاورپوینت ها)، باید موارد ذیل را در نظر بگیرد:

1. از زیاده گویی اجتناب کند و به جاي نکته ها، از جمله ها و پاراگراف هاي طولانی استفاده ننماید؛
2. تصاویر انتخابی زمینه و متن، از وقار، متانت و تناسب کافی بـراي طـرح در یـک جلسـه علمـی دانشگاهی برخوردار باشند؛
3. رنگهاي انتخابی، خسته کننده نباشند؛
4. با کمترین صرف وقت، بیشترین اطلاعات را به شرکت کنندگان در جلسه دفاعیه ارائه نمایند.
5. تعداد صفحات نکات برجسته پاورپونت دفاع باید متناسب با زمان ارائـه او حـداکثر یـک صفحه براي هر دقیقه یا حتی هر دو دقیقه باشد؛ یعنی اگر قرار است 20 دقیقه سخنرانی کند (طبق عرف دفاعیه کارشناسی ارشد)، حداکثر 10 تا 20 صفحه نکته برجسته (پاور پوینت) کـافی اسـت. در مواردي مشاهده شده است که دانشجوي کارشناسی ارشد، حدود یکصد صفحه مملو از جملات ریـز را بدین منظور آماده ساخته است. واضح است که امکان ارائه این صد صـفحه در 20 دقیقـه وجـود ندارد. پس فشار زمانی افزایش می یابد و دانشجو را دچار استرس مـیسـازد و زحمـات او را بـه بـاد می دهد.

نکته مهم: دانشجو باید از مجادله با داوران و یـا شـرکت کننـدگان بپرهیـزد و آن هـا را مشـاوران خیرخواه خود تلقی نماید؛ به سان مشاورانی که بهترین آرا و انتقادات خود را به او هدیه می کنند تا او بتواند یافته هاي تحقیق و گزارش پژوهش خود را بهتر اصلاح نمایـد. بنـابراین، دانشـجو و اسـتادان راهنما و مشاور باید از هر گونه تنش و مجادله احساسی در فراگرد دفاع از رساله یا پایان نامه اجتناب نمایند و هر گونه انتقاد احتمالی را به مثابه سرمایه اصلاح اثر خود در نظر بگیرند.

البته در صورت وارد نبودن نقد، دانشجو باید دیدگاه خود را با نهایت احترام، به منتقدان توضـیح دهد و از آراء خود دفاع نماید. داور نیز نباید به شخصیت دانشجو حملـه نمایـد؛ بلکـه موظـف اسـت بـا رعایـت اخـلاق علمـی و دانشگاهی، صرفاً به یافته هاي او بپردازد. داور حق ندارد دانشجو را متهم به کم سوادي نماید. او صرفاً باید نقاط ضعف “رساله” یا “پایان نامه” را مورد اشاره قرار دهد و نحوه اصلاح آن هـا را یـادآوري کند. به منزله حاصل تجربه طولانی حضور در جلسه هاي داوري و ارزیابی پژوهش، یادآوري می شود که در نظر داوران خبره و حرفه اي، مهمتر آن است که تشخیص بدهند، پژوهشگر در جستجوی حقیقت است یا نه.

 بدیهی است که در نظر داور فرهیخته، آن «پژوهشگري که در جستجوی اثبات خویشتن است، نه کشف حقیقت»، حتی در صورتی که همه فراگـرد پـژوهش را بـه درسـتی طـی کـرده باشـد، فاقـد صلاحیت فعالیت علمی است و بهتر آن است که به بازیگري و نمایش در صحنه هـاي شـبه علمـی بپردازد! ولی «پژوهشگري که در جستجوی حقیقت اسـت»، حتـی اگـر بپـذیرد کـه همـه مسـیر پژوهش را اشتباه رفته است، ولی به شایستگی و صداقت بخواهد یافتـه هـاي خـود را اصـلاح کنـد، فردي شایسته پژوهش و تولید علم در دانشگاه قلمداد می شود. بدیهی اسـت کـه ارزیـابی داوران بـا تجربه، از ثمره کارها و تلاشهاي فرد دوم بهتر از فرد اول خواهد بود. در پایان تأکید می شود که دانشجو باید فراگرد دانش اندوزي را فراگردي مستمر و بی پایان تلقی کند؛

 

خواندن مقالات زیر را به عزیزان توصیه می کنم

• مروری تصویری بر استراتژی گراندد تئوری
• اشباع نظری با زبانی ساده
• کد گذاری توصیفی، درون متنی و فرایندی پژوهش کیفی
• انواع پارادایم های تحقیق
• معرفی پایگاه ها و موتور های جستجوی مقالات فارسی
• نرم افزار maxqda2020  با کرک دایمی و ویژگی های جدید
• دانلود رایگان کتاب پژوهش در اينترنت با گوگل
• 150 ابزار آنلاین بسیار ضروری برای هر پژوهشگر
• بهترین اپلیکیشن سرچ یا جستجو مقالات
• آموزش پیدا کردن پرسش نامه استاندارد بصورت رایگان و ساده
• تفاوت بین الگو و مدل
• دانلود کتابگروه کانونی
• آموزش کامل تحلیل متغیر میانجی

 

از کپی کردن مطالب سایت یا کانال بدون ذکر منبع خودداری شود.

آدرس کانال تلگرام: https://telegram.me/analysisacademy