Meta Scoping چیست؟

Meta Scoping چیست؟

این نوشتار رو به درخواست خانم دکتر سودی از همکاران عزیزمان در آکادمی تحلیل آماری ایران برای عزیزان قرار می دهیم و امیدواریم که گره گشای کار بسیاری دیگر از عزیزان مدرسه پژوهش کمی و کیفی باشد.

پیش از این در نوشتاری دیگر پیرامون اهمیت مرور ادبیات و خصوصا مرور نظامند و پاسخ به سوالات مهمی که در این نوع تحقیق بیان می شود صحبت کردیم. در حقیقت همانطور که گفتیم یکی از مباحث بسیار مهم در تحقیقات علمی به ویژه در پژوهش های اجتماعی، رفتاری، مدیریتی مرور سیستماتیک تحقیقات و بازبینی نتایج تحقیقاتی است که تا به امروز انجام و به صورت کتاب یا مقاله منتشر شده است. این که تا کنون برای مطالعه یک موضوع خاص از چه نظریه ها یا مدل های پژوهشی استفاده شده است؟ نتایج حاصل از این مطالعات تا چه اندازه با هم، هم خوانی دارند؟ موضوع مورد نظر با استفاده از چه روش علمی و با کدامین ابزار پژوهشی مورد مطالعه قرار گرفته است؟ آیا تمامی ابعاد موردنظر، در مرکز توجهات پژوهشگران قرار گرفته است؟ برای آغاز کردن پژوهشی نوین در زمینه موضوع موردنظر، طرح تحقیقاتی با چه زاویه دیدی به موضوع بپردازد تا دچار تکرار مکررات، روزمرگی و ناباوری فکری محقق نشود؟ درباره موضوع تحت بررسی چه خلاء نظری و علمی وجود دارد؟ و محقق چگونه نوآوری پژوهش خود را تقویت کند و به نتایج و یافته های جدید، بدیع و راضی کننده برسد؟ پاسخ به این سوالات و پرسش های دیگر از این دست، مستلزم مرور ادبیات و نوشته های موضوع تحقیق مورد نظر پژوهشگر است.

همچنین در دوره مرور سیستماتیک آکادمی تحلیل آماری ایران در مورد انواع مرور سیستماتیک مثل فراتحلیل، فرا ترکیب یا تحلیل یکپارچه تدریس تفصیلی ارائه شد و خوشحالیم که در سال گذشته 1398 غیر از مقالات داخلی عزیزات شاهد 39 مقاله آی اس آی معتبر عزیزان در حوزه فراتحلیل در رشته های گوناگون بودیم.

مرور Scoping (همچنین به عنوان بررسی نقشه برداری نیز شناخته می شود) پروژه های تحقیقاتی اکتشافی هستند که بطور سیستماتیک ادبیات مربوط به یک موضوع را با شناسایی مفاهیم و تعاریف کلیدی ، نظریه ها و منابع و شواهدی که فعالیت در این زمینه را اطلاع رسانی می کند و نیز بررسی تحقیقاتی که به عوامل موثر بر یک مفهوم و یا پیامد های آن می پردازد را ترسیم می کنند. اهداف اصلی این مرور ها، حوزه های شناسایی شده و یا تحقیق شده ، شناسایی شکافها و خلائ های تحقیقاتی و برجسته کردن مناطقی است که نیاز به تحقیق بیشتر دارند، می باشد. این تحقیقات در حقیقت با هدف ارزیابی اندازه و دامنه بالقوه ادبیات تحقیقاتی موجود (که همان شامل تحقیقات در حال انجام است) و نیز سطح فعلی از تحقیقات موجود است.

مطالعات Scoping بعضا به عنوان یک تحقیق مقدماتی برای توجیه تحقیقات بیشتر ، زمان بالاتر برای پرداختن به آن ها و نیز منابع مختلف مورد نیاز برای انجام تحقیقات در حوزه مورد بررسی است. با این حال ، این نوع از مرور ادبیات که برخی آن را جزیی از مرورر سیستماتیک می دانند و برخی نیز آن را یک زمینه کاملا مجزا در نظر می گیرند، خود  می تواند پروژه ای مستقل باشد ، به خصوص در مواردی که موضوع تحقیق پیچیده است یا در گذشته به طور جامع مورد بررسی قرار نگرفته است.روی این نکته آخر بسیار تاکید می کنم. عزیزانی که روی مفاهیم یا حوزه های جدیدی که کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است اکر این نوع مرور را انجام دهند از شانس بسیار بالایی برای چاپ کارشان در ژورنال های بسیار معتبر برخوردارند.

5 مرحله اصلی برای موفقیت آمیز کردن یک بررسی Scoping مورد نیاز است:

1. شناسایی: سؤال (های) تحقیق چیست یا چه دامنه ای باید مورد بررسی قرار گیرد؟
2. یافتن: یافتن مطالعات مرتبط که شامل پایگاه اطلاعات الکترونیکی ، لیست های مرجع ، وب سایت ها ، اقدامات کنفرانس ، کارآزمایی های بالینی در رشته های پزشکی و غیره
3. انتخاب کنید: مطالعاتی را انتخاب کنید که به سؤال مربوط باشد و از پروتکل ها و یا معیارهای از پیش تعیین شده ورود یا خروج مطالعات استفاده کنید.
4. چکیده یا نمودار: داده های مربوط به مطالعات مرتبط انتخاب شده را سازماندهی کنید.
5. ارائه نتایج: خلاصه و گزارش نتایج.

بررسی Scoping می تواند به سرعت تکمیل شود و می تواند از روشهای کیفی ، کمی یا ترکیبی استفاده کند. هدف از جمع آوری مطالعات در این بررسی جمع آوری هر چه بیشتر مطالعات و نقشه برداری از نتایج است. تجزیه و تحلیل و ترکیب نتایج بخشی از هر مطالعه ی Scoping است اما عمق و نوع تجزیه و تحلیل متفاوت از آنچه در یک بررسی سیستماتیک است که قبلا با آن آشنا شده اید زیرا در این نوع مطالعه. نتایج بدست آمده از یک مطالعه Scoping معمولاً در قالب جدول بندی با برخی تفسیرهای روایتی از جانب محقق نمایش داده می شود.. قبل از شروع یک پروژه مطالعه ی scoping ، ایده ای عالی را با مشورت یا یک استاد خبره دریافت نمایید و کار را شروع کنید.(برگرفته از کتاب روش پژوهش عملگرا محسن مرادی و آیدا میر الماسی، 1398)

موفق باشید..

مقالات زیر به شما در درک مطالب بالا کمک می کند

نکات بسیار مهم پیرامون انواع سوگیری در مرور سیستماتیک

آشنایی تصویری با مرور سیستماتیک

آموزش مراحل انجام فراتحلیل

رویکرد های آماری فرا تحلیل

تفاوت های مقالات مروری و فراتحلیل

آشنایی با فراتحلیل (meta analysis)

منابع مهم فراتحلیل meta analysis

آموزش ترسیم نمودار درختی در مطالعات فراتحلیل

محاسبه اندازه اثر d کوهن

آشنایی تصویری با مرور سیستماتیک

 

از کپی کردن مطالب سایت یا کانال بدون ذکر منبع خودداری شود.

آدرس کانال تلگرام: https://telegram.me/analysisacademy