تیتر خبرها

بررسی روایی محتوایی پرسشنامه

روایی ، اصطلاحی است که به هدفی که آزمون برای تحقق بخشیدن به آن درست شده است اشاره می کند. به عبارتی دیگر، آزمونی دارای روایی است که برای اندازه گیری آنچه مورد نظر است مناسب باشد. روایی آزمون، عبارت است از میزان کارایی آن برای اندازه گیری خصیصه ای که به منظور اندازه گیری آن خصیصه ساخته شده است

مقصود از روایی آزمون مناسب بودن، با معنا بودن و مفید بودن استنباط های خاصی است که از روی نمره های آزمون به عمل می آید. برای تائید این گونه استنباط ها لازم است شواهدی جمع آوری شود که در فرهنگ روان سنجی «رواسازی آزمون » گفته می شود (هومن 1374).

برای گرداوری شواهد روایی ابزار پژوهش، راههای مختلفی وجود دارد که هر دانشجو در شرایط حداقلی باید این سه دسته ارزیابی نماید:

الف) روایی صوری یا ظاهری که در کلاس های آکادمی پیرامون ترجمه های رفت و برگشتی و اصلاحات ابهامات و فونت و غیره به صورت مفصل توضیحات داده شد.

ب) روایی محتوا : که چه در مورد پرسش نامه های استاندارد که در جامعه ی آماری دیگر انجام می پذیرد باید به صورت تفصیلی تکرار گردد و در مورد پرسش نامه های برآمده از یک کار کیفی نیز به صورت قطعی باید در دو مرحله اکتشاف و تایید انجام پذیرد.(مرادی، 1395)

ج) روایی سازه که در قالب تحلیل عاملی تاییدی در نرم افزار های مختلف به جهت سنجش همگرایی و افتراغ شاخص های اندازه گیری کننده متغیر ها انجام می گیرد. در این مورد نیز در کلاس های مختلف کمی آکادمی تحلیل آماری ایران مثل لیزرل، ایموس، اس پی اس اس و نیز پی ال اس و ام پلاس آزمون ها و روش های تحلیلی آموخته گردیده است. ضمنا این دسته از روایی مهمترین آزمون تشخیص روایی بر اساس ارتباط تئوریک مفاهیم اندازه گیری کننده و سازه های مرتبط با آن ها خواهد بود.(مرادی و میر الماسی، 1396).

اما در این مجال به سراغ بررسی بحث اصلی مقاله یعنی روایی محتوا و آزمون های آن می رویم. روایی محتوایی  به تحلیل منطقی محتوای یک آزمون بستگی داشته و تعیین آن بر اساس قضاوت ذهنی و فردی است. در این روش سوال های آزمون در اختیار متخصصان یا برخی از آزمودنی ها گذاشته می شود و از آنها می خواهند که مشخص کنند آیا سوالات آزمون صفت مورد نظر را اندازه گیری می کند یا خیر  و این که آیا سوال ها کل محتوای آزمون را در بر می گیرد یا خیر. در صورتی که بین افراد مختلف در زمینه روایی آزمون توافق وجود داشته باشد، آن آزمون دارای روایی محتوایی است.

الف) شاخص نسبت روایی محتوایی:این شاخص توسط لاوشه (1986) طراحی شده است. جهت محاسبه این شاخص از نظرات کارشناسان متخصص در زمینه محتوای آزمون مورد نظر استفاده می شود و با توضیح اهداف آزمون برای آن ها و ارائه تعاریف عملیاتی مربوط به محتوای سؤالات به آن ها، از آن ها خواسته می شود تا هریک از سؤالات را بر اساس طیف سه بخشی لیکرت «گویه سودمند است»، «گویه سودمند نیست» و طبقه بندی کنند. البته بعدا دسته بندی های دیگری نیز توسعه داده شده است.سپس بر اساس فرمون زیر، نسبت روایی محتوایی محاسبه می شود(مرادی، 1395)

بر اساس تعداد متخصصینی که سؤالات را مورد ارزیابی قرار داده اند، حداقل مقدار CVR قابل قبول بر اساس جدول زیر بایستی باشد. سؤالاتی مقدار CVR محاسبه شده برای آن ها کمتر از میزان مورد نظر با توجه به تعداد متخصصین ارزیابی کننده سؤال باشد، بایستی از آزمون کنار گذاشته شوند به علت اینکه بر اساس شاخص روایی محتوایی، روایی محتوایی قابل قبولی ندارند.

حداقل مقدار CVR قابل قبول بر اساس تعداد متخصصین نمره گذار

تعداد متخصصین

مقدار CVR

تعداد متخصصین

مقدار CVR

تعداد متخصصین

مقدار CVR

5

99/0

11

59/0

25

37/0

6

99/0

12

56/0

30

33/0

7

99/0

13

54/0

35

31/0

8

78/0

14

51/0

40

29/0

9

75/0

15

49/0

10

62/0

20

42/0

ب) شاخص روایی محتوایی (CVI): جهت بررسی شاخص روایی محتوا  از روش والتز و باسل (Waltz & Bausell) استفاده می شود [26]. بدین صورت که متخصصان «مربوط بودن»، «واضح بودن» و «ساده بودن» هر گویه را بر اساس یک طیف لیکرتی 4 قسمتی مشخص می کنند. متخصصان مربوط بودن هر گویه را از نظر خودشان از 1 «مربوط نیست»، 2 «نسبتاً مربوط است»، 3 «مربوط است»، تا 4 «کاملاً مربوط است» مشخص می کنند. ساده بودن گویه نیز به ترتیب از  1 «ساده نیست»، 2 «نسبتاً ساده است»، 3 «ساده است»، تا 4 «کاملا ساده است» و واضح بودن گویه نیز به ترتیب از 1 «واضح نیست»، 2 «نسبتاً واضح است»، 3 «واضح است»، تا 4 «کاملا واضح است» مشخص می شود.

 

 

حداقل مقدار قابل قبول برای شاخص CVI برابر با 79/0 است و اگر شاخص CVI گویه ای کمتر از 79/0 باشد آن گویه بایستی حذف شود.

 


 برای یافتن سوالات پرسش نامه ای استاندارد وارداین لینک شوید

از کپی کردن مطالب سایت یا کانال بدون ذکر منبع خودداری شود.

آدرس کانال تلگرام: https://telegram.me/analysisacademy

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

درباره ی admin

4 دیدگاه

  1. با عرض سلام و احترام و سپاس از این مطلب کاربردی و خوبتون
    سوالی برایم پیش امده لطفا اگرمقدور است پاسخ دهید
    در محاسبه cvi ، ایا منظور این است که برای هر سوال باید cvi مربوط بودن، واضح بودن و ساده بودن محاسبه شود؟ و هر سه مقدار بدست امده از فرمول بیشتر از 0.79 باشد ؟

  2. سلام
    وقت بخیر
    متخصصانی که فرم های CVI را تکمیل میکنند باید همان کسانی باشند که فرم های CVR را کامل میکنند یا می شود از دو دسته متخصص مجزا استفاده کرد؟

    • سلام
      طبیعتا اگر دو دسته باشند که عالیه. اما اگر نشد به همون یک دسته بدید. اما متخصص و خبره سه ویژگی داره
      1. باید به ادبیات اون حوزه تسلط داشته باشه
      2. باید روش تحقیق مدرن که در سال های اخیر متحول شده رو بدونه
      3. آمار و نرم افزار بلد باشه
      وگرنه پر نکنن بهتره

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *