مدرسه بین المللی پژوهش کمی و کیفی اولین و بزرگترین مرکز بین المللی برگزارکننده دوره های روش پژوهش و نرم افزارهای پژوهش کمی، کیفی، آمیخته و مروری در ایران
فرایند ارسال مقاله برای ژورنال های داخلی و خارجی
در این مبحث تلاش می شود به دانشجویان و محققینی که پیش از این مقاله ای را در ژورنال های داخلی یا خارجی چاپ نکرده اند راهنمایی های جهت ارسال مقالات خود به ژورنال های داخلی و خارجی داده شود. در مقالات پیشین پیرامون چگونگی نوشتن چکیده یا مقدمه یا بخش های آماری به صورت مفصل صحبت کردیم. حال زمانی است که ما متن مقاله خودمان را نوشتیم، اما هنوز آماده ارسال به مجله نیست. زیرا اولا باید مجله را انتخاب کنیم و دوم اینکه مقاله را بر اساس مجله انتخاب شده ویرایش کنیم و در نهایت آن را برای ژورنال های داخلی و خارجی ارسال نماییم . در این مقاله نکاتی را بیان می کنیم که دانشجویان در مقالات خود برای ارسال به ژورنال ها باید رعایت نمایند.
ویژگی های ژورنال مناسب برای ارسال مقاله
- مرتبط بودن:
یعنی اینکه محتوای مقاله ما در حوزه پوشش مجله باشد. هر مجله معمولا یک حوزه مشخصی از موضوعات تخصصی را در دستور کار خودش دارد. چنانچه مقاله ما دقیقا در داخل این حوزه پوشش نباشد، به راحتی در همان مراحل اول داوری مردود می شود. مرتبط بودن، هم باید از نظر موضوع مقاله باشد و هم از نظر رویکردهای متدلوژیک. مثلا بعضی از مجلات به تحقیقات با رویکرد کمی بیشتر از کیفی توجه می کنند و برخی به رویکرد های کیفی بیشتر از روش های کمی توجه می کنند.
- سطح مناسب:
یعنی اینکه از نظر سطح علمی و کیفیت، در سطح مقاله ما باشد. نه خیلی بالاتر که باعث شود مقاله ما مردود شود و نه خیلی پایین تر که افسوس بخوریم چرا مقاله ما در سطح بالاتری چاپ نشده است. این مرحله حتما باید با راهنمایی اساتید و خبرگانی باشد که پیش از این مقالات بسیاری را به چاب رسانده اند.
- سرعت مناسب:
بعضی از مجلات به دلایل مختلف کند هستند و فرآیند داوری در آنها زمانی طولانی دارد. چنانچه امکان انتخاب داریم، بهتر است که سراغ مجلاتی برویم که فرآیند داوری آنها سریعتر است. این نکته ضروری است که بدانیم متاسفانه مقالات داخلی کشور فرایند رسیدگی و داوری بسیار طولانی دارند و هیچ گاه در کمتر از شش ماه امکان ندارد مراحل بررسی و داوری مقاله ما صورت پذیرد مگر در مورد کنفرانس ها و سمینار هایی که توسط مراکز علمی برگزار می شود.
به صورت کلی برای شناخت مجلات و ژورنال ها می توانیم از فهرست های انتخاب شده مجلات هر رشته تخصصی استفاده کنیم. استادهای با تجربه در هر رشته می توانندمجلات مناسبی را برای مقاله ما پیشنهاد کنند و همچنین شرکت در کنفرانسها می تواند به ما کمک کند که مجلات مناسب را شناسایی کنیم. و بالاخره اینکه تجربیات قبلی مقاله نویسی ما و یا مقالاتی که از آنها در مقاله خودمان استفاده کرده ایم هم می توانند برای یافته یک لیست اولیه از مجلات مناسب به ما کمک کنند.
حال ببینیم که مجله یا ژورنال انتخاب شده چه ویژگی هایی دارد. یعنی پیرامون آن شناخت لازم را کسب نماییم. ابتدا به وب سایت آنها سر بزنید. بخشهایی از وب سایت که مجله را معرفی کرده است را دقیقا بخوانید. سعی کنید که چند مورد از مقالات جدیدی که در ارتباط با مقاله خودتان در این مجله چاپ شده است را بخوانید تا دستتان بیاید که در چه سطحی هستند. همچنین حتما دو شماره آخر مجله را به دقت مطالعه کنیم تا متوجه نکات اصلی که دیگران روی آن تمرکز کرده اند و موفق به چاپ مقاله خود در آن ژورنال شده اند، دست یابیم. حتما مواردی را که دریافت کرده ایم را با استاد خود در میان گذاریم و راهنمایی های جدید را در ادامه کار استفاده نماییم.
اکنون طبق تمام موارد بیان شده دست به انتخاب میزنیم و از بین مجلاتی که به صورت ریز آن ها را پیمایش کرده ایم ژورنال نهایی خود را انتخاب می کنیم. نکته مهم این است که هرگز مقاله خود را جهت بالا بردن شانس پذیرش به چندین ژورنال ارسال ننماییم. این موضوع علاوه بر مشکل اخلاقی در فرایند پژوهش می تواند پیامد های ناگواری برای محقق به دنبال داشته باشد.
اکنون به وب سایت مجله انتخاب شده مراجعه می کنیم. بخشی در وب سایت معمولا هست که توضیح داده است که یک مقاله باید چه ویژگیهایی از نظر محتوایی و نگارشی داشته باشد. این موارد معمولا در منوهایی با عنوان "راهنمای نویسندگان"، "برای نویسندگان مقاله" و "ارسال مقاله" می آیند. دقت کنید که این استانداردها بسته به هر مجله متفاوت است. حتما بعد از پیمایش این استاندارد ها ، هر چقدر هم که مقاله بی نقصی نوشته باشیم باید دست به ویرایش در دو حوزه محتوای مقاله و نگارش مقاله بزنیم.
منظور از ویرایش های محتوایی این است که بسیاری از مجلات ممکن است مباحث خاصی را مورد نظر داشته باشند که ممکن است در مقاله اولیه ما وارد نشده است. مثلا ما از ضریب پایایی بسیار کم اهمیت آلفای کرونباخ استفاده کرده ایم اما در این ژورنال حتما باید ضریب پایایی ترکیبی یا اشتراکی گزارش شود. یا مابخش مقدمه و بیان مسئله را جدا کرده ایم اما از نظر محتوایی مقاله های آن مجله باید شامل یک بخش ادبیات پژوهش باشند که همه این موارد داستان وار در آن یکجا و به هم تنیده وارد شده اند.
به همین شکل بعد از اعمال تغییرات محتوایی، موارد مربوط به ویرایش نگارشی مقاله را نیز اعمال کنید. در اینجا حتما چک کنید که مقاله هیچ غلط املایی یا انشایی نداشته باشد. همه چیز به درستی نوشته شده باشد و کاملا استانداردهای ارجاع دهی رعایت شده باشند. بعد از اجرای اصلاحات محتوایی و ویرایشی یکبار دیگر با چک لیستی تمام موارد را با استاندارد ها مطابقت می دهیم.
در نهایت به آن ژورنال و سردبیر و یا مسئول مربوطه یک ایمیل می زنیم که عمدتا این امکان در تمام سایت های آن ژورنال ها به صورت استاندارد در نظر گرفته شده است. و در این نامه موضوع مقاله، چکیده ای از آن و علت ارسال مقاله خود به آن ژورنال را بیان می کنیم و ذکر می کنیم که تمام استاندارد های مجله شما را در مقاله خود لحاظ کرده ایم و در پایان از حسن توجه آن ها و داوری تشکر می نماییم. همچنین یک سری اطلاعات تکمیلی دیگری هم نیاز است که می بایست قبل از ارسال مقاله آماده کنیم.
مثلا بعضی از مجلات می خواهند که تمامی جداول و اشکال به صورت جداگانه در یک فایل قرار داده شود یا فایل داده ها و یا فایل های اجرای مدل های پژوهش مثل CFA یا CFA MODIFICATION و غیره یا اینکه بیوگرافی کوتاهی از نویسندگان ارایه شود یک کار مهم دیگر این است که حتما چک کنیم که هیچ اثری از نویسندگان مقاله در مقاله ما نباشد (زیرا قرار است که مقاله برای داوران ناشناس باشد). در حقیقت آن ژورنال ما را به عنوان مسئول مقاله می شناسد و در مراحل بعد این اسامی ارسال خواهد شد.
در نهایت مقاله ارسال می شود هرچند در برخی از ژورنال ها مقاله با همان نامه به سردبیر ارسال می شود اما بسیاری از مجلات سیستمی آنلاین برای ارسال مقاله دارند که با طی کردن مراحلی، مشخصات مقاله و نویسندگان دریافت می شود و در نهایت فایل مقاله را آپلود می کنیم. معمولا مجلات راهنمای کاملی برای نحوه ارسال مقاله در وب سایت خود دارند. تمام مراحل را به دقت طی میکنیم تا مقاله در اختار مجله قرار گیرد.
بعد محقق باید دقت کند که در صورتی مقاله شما در فرایند داوری قرار می گیرد که یک تاییدیه از طرف مجله به صورت ایمیلی یا به صورت یک پیام آنلاین دریافت کنید که تایید کند مقاله ما به درستی ارسال شده است و به دست مجله رسیده است. ممکن است مشکلات کوچکی مثل ناقص بودن اطلاعات یا فایل ها منجر به ارسال نامه ای از طرف ژورنال برای برطرف کردن این مشکلات شود . فرایند داوری مقاله شما ممکن است بین چند هفته تا چند ماه طول بکشد. که البته ما در مرحله انتخاب ژورنال باید این مدت را در انتخاب خود لحاظ می کردیم.
محسن مرادی
