چکیده
بعد از تکمیل فهرست مطالب، فهرست جداول و نمودار، نوبت به تدوین چکیده می رسد. چکیده اولین بخش از یک کار پژوهشی است که مورد استفاده سایر پژوهشگران قرار می گیرد. با توجه به این که در وب سایت ها و بانک های اطلاعاتی، تنها مطالب چکیده مورد استفاده قرار می گیرد، باید در تهیه آن بسیار دقت شود.
ویژگی های یک چکیده خوب:
1- چکیده زمانی خوب تدوین شده است که کاملا یکدست، مربوط و دقیق باشد.
2- مسایل مقدماتی یا زمینه، اهداف، مواد و روش ها، یافته ها، نتایج و توصیه ها به طور منطقی تدوین شده باشند.
3- پیوندهای منطقی بین قسمت های مختلف آن وجود داشته باشد.
4- اطلاعات اضافه تر از متن اصلی نداشته، بلکه خلاصه ای از نوشته اصلی و منحصرا بازتابی از اطلاعات نوشته اصلی باشد.
5- قابل فهم باشد.
6- بیشتر با افعال گذشته یا مجهول نگاشته شده باشد.
گام های لازم برای نگارش چکیده مطلوب:
چکیده در حقیقت یک پایان نامه یا رساله مختصر است. لازم است ابتدا گزارش پژوهش خاتمه یابد و سپس برای نگارش چکیده اقدام شود. برخی از پژوهشگران تصویر می نمایند که با حذف بخش های اضافه از پژوهش اصلی، می توانند به چکیده پژوهش خود دست یابند. در حالی که این عمل بسیار دشوار خواهد بود. چکیده باید به صورت مستقل و از ابتدا به نگارش درآمده و در حذف مطالب اضافه، باید نهایت استفاده را نمود. نکاتی که در این کار باید رعایت شود، به شرح زیر است:
1-از زمان گذشته افعال یا فعل مجهول در چکیده استفاده کنید.
2- جملات را به صورت کوتاه بنویسید.
3- جملات را به طور کامل بنویسید.
4- به زبان ساده و قابل فهم بنویسید.
5- به جای نام های محلی، از اسم های علمی استفاده کنید.
6- با همان زبان وتأکیدی که در متن اصلی مطالب ارایه شده است، چکیده را تدوین کنید.
7- توانمندی خود را در خلاصه کرئن مطالب نشان دهید و از کپی کردن عینی جملات پژوهش اصلی خودداری نمایید.
8- از علائم اختصاری استاندارد استفاده نمایید.
9- دقیق باشید و از نگاشتن نکات مبهم خودداری نمایید.
10- ساختار نوشته خود را تنظیم نموده و نقاط ضعف آن را برطرف سازید.
11- از ارایه اطلاعات غیرضروری خودداری نمایید.
12- اشتباهات نگارشی را رفع نموده و علایم نگارشی را اصلاح کنید.
13- نسخه نهایی گزارش خود را قبل از ارایه، حتما یکبار دیگر مطالعه نمایید.