مدرسه بین المللی پژوهش کمی و کیفی اولین و بزرگترین مرکز بین المللی برگزارکننده دوره های روش پژوهش و نرم افزارهای پژوهش کمی، کیفی، آمیخته و مروری در ایران
مراحل انجام تحقیق تجربی
پیش از در مقالات گذشته پیرامون تحقیق تجربی و انواع میدانی و آزمایشگاهی آن و همچنین تفاوت های آن ها با یکدیگر آشنا شدیم. تحقیق تجربی یا آزمایشی یکی از دقیق‌ترین و کارآمدترین روشهای تحقیق است که برای آزمون فرضیه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد هدف این تحقیق بررسی تأثیر محرکها, روشها و یا شرایط خاص محیطی بر روی یک گروه آزمودنی می‌باشد.
در این راستا یک تحقیق تجربی مشتمل بر مراحل زیر می باشد:
- تصریح سنجی
- تجزیه و تحلیل داده ها
- روش سنجی
- ارزیابی الگو و تخمین ها و استنباط آماری
- تحلیل نتایج و در صورت نیاز پیش بینی(صمدی ،1388، 17).
گام اول : تصریح سنجی
اولین و مهمترین مرحله در یک کار تجربی، مشخص کردن متغیر های وابسته و مستقل، شکل تابعی الگو و مقادیر و علائم مورد انتظار پارامترها است. اغلب پژوهش گران الگویی را انتخاب کرده، پارامترهای آن را تخمین زده و فرضیه های مدنظر خود را به بوته آزمایش می گذارند. اما سوال اساسی این است که چه الگویی باید انتخاب شود تا کار کاربردی با آن شروع شود. تعیین چنین الگویی بسیار اساسی بوده و به تصریح سنجی معروف است. در متون اقتصادسنجی و به هنگام ارزیابی تجربی الگوها، دو نوع خطا معرفی می شود:
- خطای تصریح
- خطای تعیین غلط الگو
خطای تصریح زمانی مطرح می شود که محقق الگوی درست و مناسبی را انتخاب می کند، اما به شیوه های متعددی در تخمین آن دچار خطا می شود. وجود خود همبستگی پیاپی، ناهمسانی واریانس ها، نرمال نبودن اجزا جمله اخلال، خطای تصریح جز اخلال، حذف یک متغیر مهم، وارد کردن یک متغیر غیر ضروری، شکل تابعی غلط، خطای اندازه گیری (در متغیرهای مستقل ) و … برخی از این نوع خطاها هستند.
اما خطای تعیین غلط الگو در وضعیتی رخ می دهد که الگوی واقعی معلوم نیست و ممکن است که در نتیجه انتخاب اشتباه بین نظریه های رقیب رخ دهد.(همان ، 19).
گام دوم :آنالیز و تجزیه و تحلیل داده ها
مرحله بسیار مهم بعدی استخراج داده های مور نیاز و مناسب می باشد. برخی از داده ها مستقیما از منابع آماری قابل استخراج بوده ، برخی دیگر مانند نرخ ارز واقعی موثر و … باید محاسبه گردد و برای برخی از متغیرهای دیگر باید متغیر نماینده و یا جانشین تعیین گردد (صمدی،23).
گام سوم : روش سنجی
پس از تبیین مدل، باید روش مناسب بررسی مساله و همچنین روش مناسب تخمین انتخاب شود. در تحقیق حاضر با توجه به ماهیت داده ها از روش پانل دیتا که ترکیبی از داده های سری زمانی و مقطعی است، استفاده شده است.
گام چهارم: ارزیابی الگو و تخمین ها و استنباط آماری
در این قسمت از مطالعه جهت تصریح مدل ابتدا رابطه متغیرهای مستقل از منظر آمار استنباطی بررسی می گردد و از بین متغیرهای توضیحی ، متغیرهای موثر انتخاب می شود.
گام پنجم: تحلیل نتایج و در صورت نیاز پیش بینی
در مرحله پنجم بر اساس تخمین مدل ، نتیجه گیری می شود و در نهایت بر اساس نتایج پیشنهادات و راهکارها ارائه می شود.
