اجزای بیان مساله

به طور کلی در پیشنهاد پژوهش و در گزارش پژوهش بیان مساله از سه بخش اصلی تشکیل می شود:

1-بخش اول:

این بخش برای تعریف مشکل پژوهش پیش بینی شده است. در این بخش باید کلیه متغییرهای اصلی مشکل را مطرح ساخت و روابط آنها را تشریح کرد. یکی از ابزارهایی که در این بخش می تواند مورد استفاده قرار گیرد، نمودار استخوان ماهی است. برای تشریح تمام ابعاد یک مشکل و رسیدن به زمینه هایی که در بروز یک مشکل می تواند موثر باشد از این نمودار استفاده می شود. نحوه کاربرد این ابزار به این صورت است که مشکل یا معلول در محل راس نمودار(قسمت سر ماهی) نوشته می شود و در قسمت باله های ماهی نیز علتهای مشکل درج می شود. می توان با طبقه بندی علل بروز، شاخه های فرعی و فرعی تر ایجاد کرد.

خاطر نشان می شود که این نمودار نباید در بخش بیان مساله ترسیم شود بلکه فقط برای شناسایی متغییرها و ارتباط آنها با یکدیگر مورد استفاده قرار گیرد و ماحصل آن، به ویژه برای طبقه بندی متغییرهایی که در مرور مطالعات یافت شده است به بخش نخست بیان مساله منتقل می شود.

در این بخش، در صورت لزوم می توان به تاریخچه بروز مساله پرداخت و سیر تحولات را مطرح ساخت.

یکی دیگر از اجزای بخش اول بیان مساله، اهمیت مساله است. در این قسمت باید مشخص نمایید که چرا انجام این پژوهش مهم است، برای چه کسی و کدام سازمان اهمیت دارد و اهمیت پژوهش در کدام زمینه هاست. در اینجا نیز باید مطلبی از آثار اندیشمندان و صاحبنطران و دیگر پژوهشگران در حمایت از ادعای خود مبنی بر اهمیت پژوهش همراه با استناد ارایه دهید.

برای بیان اهمیت، می توان به گستره موضوع، یعنی این که چه بخشی از جامعه، چه سازمانهایی درگیر مشکل هستند، با تکیه بر آمار اشاره نمود و از منطر دیگر حدت مشکل نیز مطرح گردد.حدت مشکل بیانگر شدت توسعه مساله در سازمان یا موضوع پژوهش است. هر دو بعد اهمیت، باید با استفاده از آمارهای مناسب مطرح و بحث شود. در صورت نبود آمارهای جدید، یا آمارهای داخلی، می توان از آمارهای خارجی و سازمان بین المللی استفاده نمود.

از دیگر اجزای این بخش، می توان به نحوه برخورد با مشکل، راه حلها و خدمات موجود اشاره نمود.اقداماتی که در حال حاضر برای رویارویی و مهار مشکل صورت می پذیرد را می توان در این بخش مطرح ساخت. استراتژی های سازمانی می تواند به طور خلاصه مطرح شود.

بالاخره آخرین محوری که در بخش اول بیان مساله باید مطرح شود بحث عوارض ناشی از تداوم مشکل است.  در اینجا باید تشریح شود که اگر اقدامی صورت نپذیرد بر اساس شواهد موجود و روند پیشرفت، با ثابت بودن متغییرها مشکل چگونه تداوم خواهد یافت.

2-بخش دوم:

در این بخش باید راه حل یا عوامل موثر بر حل مشکل مطرح شوند. برای این منظور یافته های پژوهش های مربوط بسیار مفید خواهند بود. دقت شود که به طور مجمل به پژوهش ها اشاره شود و تنها یافته های مهم مطرح شوند.

درصورتی که بین پژوهش ها تناقضاتی وجود داشته باشد می توان آنها را مطرح نمود به عنوان مثال اگر برخی از مطالعات نشان داده شده است که بین پرداخت پاداش مادی و انگیزش کارکنان رابطه معنی دار وجود دارد، این رابطه مطرح و در صورتی که مطالعاتی یافته های مخالفی داشته باشند آنها نیز مطرح شوند.

3-بخش سوم

در بخش پایانی بیان مساله باید منظور از انجام پژوهش توضیح دقیق تری از این که می خواهید در این پژوهش چه کاری را به انجام برسانید و جزییات بیشتری از کار را مطرح سازید.

آنچه در دو بخش نخست بیان مساله بسیار حایز اهمیت است موضوع استناد است. تمامی مطالبی که در بخش اول و دوم بیان مساله مطرح می شوند باید از استناد علمی درستی برخوردار باشند. ارایه هر گونه مطلبی در بیان مساله که فاقد استناد معتبر  علمی باشد، هر قدر هم مبتنی بر واقعیات باشد مورد قبول نخواهد بود.