لیزرل ” مدل هاي ساختار كوواريانس”

لیزرل " مدل هاي ساختار كوواريانس"

طي 20 سال گذشته، از زماني كه كارل جورسكاگ براي اولين بار مدل ليزرل  را معرفي كرد، مدل هاي ساختار كوواريانس اشتهار قابل توجهي در ميان پژوهشگرانِ بسياري از زمينه هاي تحقيقي و كاربردي كسب كرده است. اين اشتهار اساساً به دو دليل بوده است،اول اين كه اين مدل ها قادرند روابط علّي و تئوريكي را كه پژوهشگران به هنگام تفكر در مورد فراگردهاي علّي و روابط بين متغيرها در نظر دارند، به طور بسيار ساده و ملموس منعكس كنند. دوم اينكه نرم افزارهاي كامپيوتري توسعه داده شده، برآورد پارامترهاي مدل را بسيار آسان ساخته و برآورد مدل هاي بزرگ و گاهي بسيار دقيق و پيچيده را نيز در قالبي بسيار ساده امكان پذير ساخته است. در ساير مدل هاي تحليلي، روش معمولاً تعيين كننده چهره هاي مدل مورد نظر بوده و پژوهش در بسياري از موارد به وسيله روش هدايت مي شود، در حالي كه در مدل هاي ساختار كوواريانس، هدايت پژوهش از طريق تئوري صورت مي گيرد. در يك مدل ساختار كوواريانس نخست روابط بين متغيرها توسط تئوري در قالب يك نمودار مسير مشخص، و سپس پارامترهاي مربوط به آن مدل به خصوص برآورد و مورد تجزيه و تحليل قرار مي گيرند . پارامترهاي برآورد شده توسط نرم افزار كامپيوتري دقيقاً مشابه ضرايب رگرسيوني در تحليل رگرسيون چند متغيره مي باشند آناليز ساختار كوواريانس يا مدل هاي ليزرل براي اولين بار توسط باك  و باگ من براي توصيف روش تحليل عاملي تأييدي بكار گرفته شد. اين روش تلاش مي كند كه روابط بين مجموعه اي از متغيرهاي عيني مشاهده شده  را در قالب تعدادمحدودتري متغيرهاي نهفته ، بيان كند . كاربرد روش تحليل ساختار كوواريانس معمولاً نيازمند بكارگيري مدل ها و توابع پيچيده رياضي و بيشينه كردن توابع براي چندين متغير است. در مسير حل چنين مشكلي جورسكاگ و سوربم  طي سالهاي 1976 تا 1989نرم افزارِ كامپيوتري به نام LISREL را توسعه دادند. توسعه اين نرم افزار نقشي اساسي در پذيرش و كاربرد روش تحليل ساختار كوواريانس داشته است، اين مدل ها به نام مدل هاي ليزرل مشهور شده اند.

دوره آموزشی تضمینی کاربردی مهارتی لیزرل 4 و 5 آذرماه 1395  در آکادمی تحلیل آماری