مدرسه بین المللی پژوهش کمی و کیفی اولین و بزرگترین مرکز بین المللی برگزارکننده دوره های روش پژوهش و نرم افزارهای پژوهش کمی، کیفی، آمیخته و مروری در ایران
نظریه آغازین مربوط به تحلیل تشخیصی به دهه1930 و آثار آماردان انگلیسی کارل پیرسون و دیگران در زمینه فواصل گروه ها و یا ضرایب تشابه نژادی برمی گردد. اما به طور خاص، این روش اولین بار توسط فیشر در سال 1936 ابداع شد و بر پایه روش شناسی مورد استفاده در رگرسیون خطی چند متغییره(یعنی جبر ماتریس ها) جهت حل معادلات خطی توسعه یافت.
تحلیل تشخیصی برای طبقه بندی پاسخگویان بر اساس مقادیر(کدهای) یک متغییر وابسته اسمی دو یا چند وجهی به کار می رود. در واقع در مواردی که متغییر وابسته اسمی و متغییر مستقل کمی باشد به منظور پیش بینی تغییرات متغییر وابسته از روی متغییرهای مستقل از تحلیل تشخیصی استفاده می شود. تحلیل تشخیصی روشی است که متغییرهای مستقل را برای ایجاد یک متغییر جدید ترکیب می کند که هر یک از پاسخگویان برای آن مقداری به دست می آورند. این متغییر جدید که تابع تشخیصی نامیده می شود به گونه ای محاسبه می شد که پاسخگویان را بر حسب مقداری که به دست می آورند در طبقات مختلف مختلف متغییر وابسته تفکیک کند. بنابراین تحلیل تشخیصی درصدد است تا ترکیبهای خطی بین متغییرهای مستقل را که قادرند به بهترین نحو گروههای پاسخگویان را از هم جدا کنند شناسایی کند. این ترکیب های خطی توابع تشخیصی نام دارند.
از این رو می توان گفت که تحلیل تشخیصی شبیه رگرسیون خطی چند متغییره است با این تفاوت که در رگرسیون خطی متغییر وابسته در سطح فاصله ای/نسبی است اما در تحلیل تشخیصی مقیاس متغییر وابسته اسمی دو یا چند وجهی است . بررسی عوامل موثر بر رای دادن و ندادن به یک حزب سیاسی، مهاجرت و عدم مهاجرت روستاییان به شهرها،سوددهی یا عدم سوددهی یک شرکت، استقبال یا عدم استقبال شهروندان از یک کارت اعتباری خاص، رضایت و عدم رضایت کارکنان یک سازمان، خرید یا عدم خرید یک محصول خاص و … جملگی نمونه هایی هستند که برای بررسی و آزمون آنها می توانیم روش تحلیل تشخیصی را به کار ببریم البته در صورتی که مقیاس تمامی متغییرهای مستقل فاصله ای یا نسبتی باشد.
کاربردهای تحلیل تشخیصی
در هنگام تحلیل داده ها،تحلیل تشخیصی را می توان برای چندین هدف مورد استفاده قرار داد. در این قسمت مهمترین اهداف و کاربردهای تحلیل تشخیصی را که عمومیت بیشتری دارند برمی شمریم:
1-طبقه بندی پاسخگویان به چندین گروه با استفاده از معادله پیش بینی تشخیصی
2-بررسی اختلاف های میانگین متغیر مستقل بین گروههایی که بر اساس متغییر وابسته تشکیل می شوند.
3-تعیین درصدی از واریانس متغییر وابسته که توسط متغییرهای مستقل تبیین شده اند.
4-تعیین درصدی از واریانس متغییر وابسته که توسط هم متغییرهای مستقل و هم متغییرهای کنترل تبیین شده اند.
5-ارزیابی اهمیت نسبی متغییرهای مستقل در طبقه بندی متغییرهای وابسته
6- کنار گذاشتن متغییرهایی که ارتباط کمتری با تمایزات گروهی دارند.
7-آزمون تئوری از طریق مشاهده این موضوع گه آیا پاسخگویان یا موارد همانگونه که پیش بینی می شد طبقه بنذی شده اند.
آکادمی تحلیل آماری ایران برگزار می کند: دوره پنج روزه اس پی اس اس دیماه ۱۳۹۵
