انواع خطا در اطلاعات تحقیقات بازاریابی
1- خطاي اطلاعات بدل
خطاي اطلاعات بدل بدليل تغيير ميان اطلاعات مورد نياز براي حل مسئله و اطلاعات جستجو شده توسط محقق ايجاد ميشود. رابطة به اصطلاح قيمت – کيفيت يعني زماني که يک مصرف کننده از قيمت يک مارک به منظور بيان سطح کيفيت آن استفاده ميکند يک نمونه معمول سنجشي است که در آن خطاي اطلاعات بدل روي داده است (زيرا سطح قيمت هميشه بيانگر کيفيت محصول نيست).
2- خطاي سنجش
علت روي دادن خطاي سنجش، تفاوت ميان اطلاعات مورد نظر محقق با اطلاعات تهيه شده توسط فرآيند سنجش است. به عبارت ديگر نه تنها اين امکان وجود دارد که بدنبال اطلاعات اشتباه باشيم (خطاي اطلاعات بدل) بلکه ممکن است اطلاعاتي را جمعاوري نماييم که با آنچه مورد نظر ما است متفاوت باشد. اين مورد يکي از خطاهاي جدي و معمول است.
3- خطاي آزمايشي
از آزمايشات به منظور سنجش تأثير يک يا چند متغير مستقل بر يک متغير تابع استفاده ميگردد. خطاي آزمايشي زماني روي ميدهد که بجاي سنجش تأثير متغير مستقل خود وضعيت آزمايشي مورد سنجش قرار گيرد.
4- خطاي تعيين جمعيت
خطاي تعيين جمعيت هنگامي روي ميدهد که جامعه و يا جمعيت براي جمعاوري دادهها نامناسب انتخاب گردند. اين مسئله هم از نظر تحقيقات مصرف مصرفي و هم تحقيقات صنعتي بعنوان يک مسئله بالقوه جدي به حساب ميآيد.
5- خطاي چارچوب
چارچوب نمونهگيري فهرست اعضاء جمعيت ميباشد که واحدهاي نمونه از آن انتخاب ميگردد. يک چارچوب ايدهال، هر يک از اعضاء جمعيت را يکبار و فقط يکبار مشخص ميکند. خطاي چارچوب بدليل استفاده از چارچوب نمونهگيري غيردقيق يا ناکامل ايجاد ميشود.
6- خطاي نمونهگيري
خطاي نمونهگيري به وسيله ايجاد نمونة نامعرف از طريق شيوه نمونهگيري احتمالي انجام ميگيرد.
7- خطاي انتخاب
خطاي انتخاب زماني روي ميدهد که يک نمونة نامعرف به وسيلة شيوههاي نمونهگيري غيراحتمالي بدست آيد.
8- خطاي عدم پاسخ
علل وقوع خطاي عدم پاسخ عبارتند از: 1) عدم تماس با کليه اعضاء يک نمونه يا 2 عدم پاسخگويي برخي اعضاء مورد تماس در نونه به تمام و يا بخشهاي خاصي از ابزار سنجش
راهبردهاي حل و فصل خطاهاي بالقوه تحقيق
همانطور که قبلاً بدان گفته شد هدف از طرح تحقيق تا اندازهاي حداکثر کردن دقت اطلاعاتي که ميتواند با صرف هزينه مشخص کسب شود ميباشد. حداکثر کردن دقت اطلاعات مستلزم حداقل کردن خطاها در اطلاعات ميباشد. سه راهبرد پايهاي در برخورد با خطاهاي بالقوه وجود دارد:
1) به حداقل رساندن خطاهاي خاص با استفاده از طرح تحقيق کارآمد
2) به حداقل رساندن مجموع خطا به وسيله معاوضه خطا
3) سنجش و يا برآورد ميزان و يا اثر هر نوع خطاي باقيمانده.
در اجرای تحقیق همیشه باید خطاهای تحقیق کنترل شود . بطور مثال اگر بیان مساله درست نباشد و دچار خطا شود در مراحل بعدی خود را نشان نمی دهد و مجری به خیال اینکه مراحل کاری درست است کار را به پیش می برد و وقتی که به نتیجه گیری رسید تازه می فهمد که اطلاعات بدست آمده پاسخگوی مساله تحقیق نیست و این اشکال در مراحل میانی خود را نشان نمی دهد .
بطور مثال اگر مدیریت با مشکل کاهش فروش مواجه شود و مساله خود را بجای شناسایی رقبا و مشتریان تنها به مشتریان بسنده کند امکان دارد نتایج بدست آمده راه حل مشکل را پیدا نکند زیرا ممکن است که رضایت مشتریان کم نشده باشد ولی رقبا مزیت های جدیدی ارائه کرده باشند که باعث شود مشتریان به سمت رقبا رفته و فروش کاهش یابد و یا اینکه عوامل غیر قابل کنترل دیگری مثل کاهش نقدینگی در جامعه و کم شدن توان خرید مردم باشد که باعث کاهش فروش شده است که شرکت ان را بررسی نکرده و تنها به سنجش رضایت پرداخته باشد که اطلاعات بدست آمده پاسخگوی مساله مدیریت نشود