ابزار جمع آوری اطلاعات

ابزار سنجش و اندازه گیری وسایلی هستند که محقق به کمک آنها می تواند اطلاعات مورد نیاز را برای تجزیه و تحلیل و بررسی پدیده مورد مطالعه و نهایتا کشف حقیقت گردآوری نماید. در تعریف ابزار اندازه گیری می توان گفت : ابزار اندازه گیری و مقیاس ها  وسایلی هستند که محقق به کمک آنها قادر است اطلاعات مورد نیاز تحقیق خود را گردآوری ،ثبت و کمیّ نماید. طبقه بندی ابزار اندازه گیری و گردآوری اطلاعات ابزارهای اندازه گیری به دو دسته کلی تقسیم میشوند: -استاندارد یا میزان شده -محقق ساخته

همانطور که میدانیم مدل های اندازه گیری در مدل سازی معادلات ساختاری به دو دسته اصلی مدل اندازه گیری انعکاسی و ترکیبی تقسیم می شود که در مقالات گذشته آن ها را معرفی و تفاوت های آنها را بیان کرده ایم. متاسفانه یکی از اشتباهات رایج و بزرگ محققین در پژوهش های خویش عدم تدوین درست مدل اندازه گیری به عنوان مدلی انعکاسی و ترکیبی است که این اشتباه از عدم تشخیص آنها برای انتخاب یکی از این رویکرد ها ناشی می شود. در این مقاله تلاش شده روش های تشخیص مدل اندازه گیری انعکاسی از مدل اندازه گیری ترکیبی بحث شود.

وقتی یک محقق تصمیم می گیرد تا تحقیقی انجام دهد که ابزار اندازه گیری آن پرسشنامه است، در مجموع دو راه دارد: 1) استفاده از پرسشنامه‌هاي محقق ساخته 2) ‌استفاده از پرسشنامه‌هاي استاندارد یا هنجار شده

در این مقاله بعد از تعریف کوتاهی از مصاحبه و صحبت از اهمیت آن در تحقیقات پژوهشگران به عنوان یکی از ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات به سراغ تکنیک های مصاحبه می رویم.

سطوح اندازه گیری: برخلاف علوم طبیعی فرآیند اندازه گیری در علوم اجتماعی و انسانی کار بسیار پیچیده ای بوده و علیرغم پیشرفتهای عمده ای که در این حوزه انجام گرفته است هنوز سنجش و اندازه گیری در این بخش از دقت لازم برخوردار نمی باشد.از آنجا که کاربرد روشهای آماری مختلف در تحقیقات اجتماعی-اقتصادی تحت تاثیر نوع و طبیعت داده های موجود می باشد، بنابراین آشنایی با سطوح اندازه گیری،محقق را در انتخاب روشهای آماری مناسب برای توصیف و تحلیل داد ها کمک خواهد کرد. مفاهیم و متغییرهای مورداستفاده در علوم اجتماعی و انسانی با چهار مقیاس سنجیده می شوند. که از نظر میزان دقت به سطوح اسمی، ترتیبی، فاصله ای، نسبی تقسیم می گردند.

 گاتمن به همراه استوفر در فعاليت‌هاى دوران بعد از جنگ در امريکا به رهبرى روزولت شرکت داشت و بررسى‌هاى متعددى را درباره نگرش‌هاى سربازان و ساير زمينه‌هاى مرتبط با جنگ به انجام رساند و مقیاسی را در این حوزه تهیه کردند. این مقیاس شامل مجموعه ای از گویه ها است که در رابطه با نگرش فرد نسبت به یک موضوع تنظیم شده است. گویه ها بر حسب دشواری ، پیچیدگی یا ارزش وزنی مرتب می شوند و موافقت یا تایید یک گویه، موافقت با سایر گویه های کم وزن تر را به دنبال دارد . این ویژگی « تراکمی بودن » مقیاس گاتمن امکان می دهد تا با داشتن امتیاز کلی فرد نمره وی را در هر گویه پیش بینی نماییم.

پدیده هایی که ما در تحقیقات علوم اجتماعی سعی در سنجش انها داریم، اغلب از یک نظریه نشات گرفته اند. در نتیجه نظریه نقش کلیدی ای را در چگونگی مفهوم پردازی برای حل مشکلات سنجش ایفا می کند. لرد و نویک نیز بر این باورند که مسایل نظری در توسعه و پیشرفت نظریه سنجش، نقش حایز اهمیتی داشته اند.